ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՆԵՐԴՐՈՒՄՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՄԱՆ ԱՐՏԱՔԻՆ ԱՂԲՅՈՒՐՆԵՐԸ. ՌԻՍԿԵՐ ԵՎ ՍԱՀՄԱՆԱՓԱԿՈՒՄՆԵՐ
DOI-:
https://doi.org/10.53614/18294952-2022.1-52Հիմնաբառեր․-:
տնտեսական աճ, ներդրումների ֆինանսավորման արտաքին աղբյուրներ, օտարերկրյա ուղղակի ներդրումներ (ՕՈՒՆ), առաքման համաշխարհային շղթաներ, ՕՈՒՆ-ի վրա համավարակի ազդեցություն:Ծանոթագրություն
Տնտեսական աճի համար պահանջվում են ներդրումներ, որոնք կարող են ֆինանսավորվել ինչպես ներքին, այնպես էլ արտաքին աղբյուրների հաշվին և որոնց համար հիմք են հանդիսանում համապատասխանաբար՝ ներքին և արտասահմանյան խնայողությունները: Խնայողությունների ցածր մակարդակ ունեցող զարգացող երկրները, ներքին ներդրումների ֆինանսավորման համար դիմում են արտաքին աղբյուրներին, որոնք հաճախ կապված են լինում որոշակի ռիսկերի և սահմանափակումների հետ: Աշխարհաքաղաքական և աշխարհատնտեսական վերջին տարիների զարգացումները, հանգեցնելով անորոշությունների մեծացմանը, առաջացրել են ներքին ներդրումների ֆինանսավորման արտաքին աղբյուրների նոր ռիսկեր և սահմանափակումներ, որոնց ուսումնասիրոթյունը կարևորվում է ազգային տնտեսությունների, այդ թվում ՀՀ տնտեսության համար առաջացած մարտահրավերներին պատրաստ լինելու և համարժեք արձագանքելու տեսանկյունից:
Հոդվածում փորձ է արվել բացահայտել ՀՀ-ում ներդրումների ֆինանսավորման արտաքին այնպիսի աղբյուրի հետ առնչվող ռիսկերը և սահմանափակումները, ինչպիին են օտարերկրյա ուղղակի ներդրումները: Բացահայտվել է, որ, չնայած, 2021 թվականին օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների համաշխարհային հոսքերը վերականգնվել են մինչև նախահամավարակային մակարդակում, այնուամենայնիվ, նման զարգացումներ տեղի չեն ունեցել զարգացող երկրների արդյունաբերության նոր նախագծերում, ինչը վերաբերում է նաև Հայաստանին: Եզրակացվել է, որ ներքին ներդրումների ֆինանսավորման արտաքին աղբյուրների հետ կապված ռիսկերը և սահմանափակումները կարող են խնդիրներ առաջացնել ՀՀ հետագա տնտեսական աճի համար: Որպես դրանց հաղթահարման ուղի է դիտվել, ՀՀ մրցակցային դիրքի բարելավումը, ՕՈՒՆ-ի ներգրավման առումով, առաքման համաշխարհային շղթաների արմատական վերադասավորումների այս ժամանակաշրջանում դրանցում ՀՀ-ի ներգրավվելը՝ տեխնոլոգիայի կլանման երկրի տնտեսության կարողության բարձրացման, տնտեսության նոր հատվածների ձևավորման խթանման ճանապարհով:
